De crossmediale backpacker

De rugzak van een moderne journalist begint scheuren te vertonen. Er zit teveel bagage in. Zie je het voor je? De man die vroeger enkel stukjes tikte, moet tegenwoordig ook nadenken over video, foto, opmaak, communities en social media.

Daarnaast is het ook fijn als hij ondernemend is, verstand heeft van techniek, handig is op internet, regelmatig een blog schrijft, innoverende producten ontwikkelt, commercieel denkt en communiceert met zijn lezers. De lijst van taken is onuitputtelijk, als je de experts moet geloven. Kranten moeten echter al jarenlang meer met minder doen. De werkdruk wordt hoger, terwijl de taken van de moderne journalist zich torenhoog opstapelen.

Er komt een moment dat de journalist een te zware last op zijn schouders krijgt. Dan scheurt de rugzak bij de bodem open. Een verwarde alleskunner raapt zijn bagage bij elkaar en ziet dat hij in geen enkel aspect van de journalistiek excelleert. Een zure constatering.

De alleskunner heeft echter geen bestaansrecht. Ze zijn in ieder geval te schaars om een hele beroepsgroep op te bouwen. Uiteraard kun je de meeste plooien gladstrijken door journalisten bij te scholen, maar ook daar zit een grens aan. Door bijscholing kun je veel tekortkomingen verdoezelen, maar het houdt een keer op. Je kunt niet overal goed in zijn.

Gelukkig dringt dit inzicht ook door op de redactievloer. Voor mijn afstudeerscriptie sprak ik adjunct-hoofdredacteur Jan ’t Hart van Volkskrant over infographics. Ik vroeg hem naar het vermogen van schrijvende redacteuren om in beeld te denken, waarop hij zei:

,,In het ideale plaatje zou je aan alles moeten denken en alles moeten kunnen. Maar de praktijk is dat sommigen het heel goed kunnen en anderen niet. En je kunt lullen wat je wil, maar sommigen zijn gewoon heel goed in reportages maken en denken nooit aan beeld. Anderen zijn heel goed in nieuws en denken altijd aan een fotograaf. Ik kom zelden een redacteur tegen die alle genres beheerst. Nee erger, er is niemand die alle genres beheerst en overal aan denkt. Er zijn er wel een aantal die perfectie benaderen, maar daar heb je er maar een paar van. Sommigen excelleren in onderdelen. Nou ja, die heb je ook nodig.”

Ik sluit me volledig daarbij aan.

Verklaar ik hiermee de crossmediale journalistiek dood? Nee, absoluut niet. Sterker nog, kranten moeten wel aanhaken bij de vele veranderingen in het medialandschap om te overleven. Een redactie moet op zoek naar de juiste mediums om informatie naar zijn lezers te verspreiden.

Maar de journalist met een bodemloze rugzak? Die bestaat niet. Kranten moeten accepteren dat een journalist niet overal goed in kan zijn. Kijk eerst waar je goed in bent, en zet die middelen op een goede manier in. Dan doe je niet alleen jezelf een plezier – je werk wordt er een stuk leuker van – maar het behoedt de crossmediale journalistiek ook voor een stortvloed aan middelmatige initiatieven.

DIT ARTIKEL IS EERDER GEPUBLICEERD OP FROM STORY TO LEGEND